Giống như nhiều người trong chúng ta, cô ca sĩ Mỹ Linh giờ đây sẽ phải trả một mức giá cao hơn nhiều nếu cô muốn ăn hải sản không có xyanua từ nhà máy Formosa. Trường hợp này hoàn toàn đúng với phát biểu của cô được báo chí dẫn lại trong hôm nay: "muốn rẻ đừng đòi hỏi thực phẩm sạch".
Tiếc thay, hải sản - một loại thực phẩm bị bẩn lại không phải vì người nông dân hám lời làm bậy mà bởi vì những kẻ đã tiếp tay đưa cái quần thể Formosa khốn nạn kia vào để giết chết cả vùng biển miền Trung. Vậy chúng ta đang phải trả tiền nhiều hơn cho món hải sản mà chẳng liên quan mẹ gì đến nông dân hay trình độ của người tiêu dùng.
Cô Mỹ Linh có thể hát rất hay nhưng khi cô phát biểu: "Thực phẩm sạch thì phải đắt, không thể rẻ được, muốn rẻ thì đừng đòi đồ sạch, bản thân nhà tôi trồng cũng thấy rất đắt" thì tôi đồ rằng cô ngày thường ít quan tâm đến đời sống của người nông dân.
Chỉ đơn giản google sẽ thấy người nông dân đang gánh trên 1.000 (một ngàn) loại phí, lệ phí khác nhau - Theo Vnexpress. Chắc chắn không ai muốn làm cái việc thất đức là rải độc vào rau mình trồng để đem đi bán, nhưng nếu không có thuốc tăng trưởng thì làm sao rau lớn đủ nhanh để đem ra chợ, để kịp quay vòng đồng tiền mà trồng vụ sau, mà kịp lo cái ăn, kịp đóng học phí cho con, kịp đóng cái thứ phí khác nếu không thì bị khiêng luôn cả cái giường. Và để kịp có tiền đóng các loại phí kể trên. Chẳng phải giá thành sản phẩm được cấu thành từ tất cả điều này đó sao?
Đừng lấy vườn rau kiểng của mình đang trồng để khái quát cho cả nền kinh tế nông nghiệp. Như tất cả các lĩnh vực kinh tế khác, giá thành một sản phẩm nông nghiệp luôn luôn phụ thuộc vào các chi phí bỏ ra. Các chi phí này lại phụ thuộc rất lớn vào sự trong sạch của bộ máy chính quyền. Kể cả sự kiểm soát chất lượng nông sản cũng hoàn toàn nằm ở sự trong sạch này. Và, để có được sự trong sạch thì cần có những định chế giám sát khác trong xã hội. Vâng, nếu cô chưa hiểu thì tôi nói rằng có dân chủ mới có rau sạch.
Tôi không tin vào sự tự giác lâu dài của mỗi cá nhân khi đứng trước cái lợi của bản thân, dù đó là người Mỹ hay người Việt. Một anh nông dân Mỹ nếu ngày này qua tháng khác không bị kiểm soát bởi những quy định gắt gao và nhận thấy mình có thể đút lót các cơ quan kiểm soát chất lượng thì rồi đến lúc anh ta cũng sẽ trồng rau phun nhớt, bón phân công nghiệp và tiêm thuốc tăng trưởng.
Giá cả hàng hóa lại phụ thuộc vào thị trường, một ca sĩ như Mỹ Linh cũng có thể nhận ra rằng khi cung - cầu không cân bằng thì thị trường sẽ tự điều chỉnh giá cả. Phát ngôn về việc muốn ăn sạch thì phải trả mắc là một ví dụ về nhận thức này. Tuy nhiên, phát biểu của cô giúp rất nhiều cho việc bao biện của những cơ quan chịu trách nhiệm trong việc kiểm soát chất lượng thực phẩm đối với sự tắc trách của mình. Bởi vì, ngoài rau thì người ta còn ăn cả thịt cá trứng sữa... và những thứ này thì không thể trồng được bằng khu vườn kiểng trên mái hoặc trong sân căn biệt thự của cô Mỹ Linh được.
Thật ngán ngẩm khi nhìn toàn xã hội đang phải quay lại thời tự cung tự cấp để bảo vệ mình trước thực phẩm bẩn tràn lan. Nếu muốn phát biểu, lần sau cô hãy nói về trách nhiệm của các cơ quan quản lý, người nổi tiếng không thể nói lung tung được đâu Mỹ Linh ạ.
Tôi gợi ý cho cô đây: Muốn có thực phẩm sạch mà không mắc? Chúng ta cần một chính quyền sạch.
Trung Bảo
